Wanneer zijn echte leiders echte leiders? Acht eigenschappen.

Iedereen heeft wel een beeld van een bepaald persoon bij een leider of bij leiderschap. Bijvoorbeeld Ghandi of Nelson Mandela. Of Winston Churchill, De Gaulle of George Patton. Maar wanneer ben je een echte leider?
   
Definitie leiderschap.
Er zijn vele definities van leiderschap. Hoogleraar Kotter beschrijft leiderschap als volgt: ‘Leiderschap begint met het formuleren van visie en strategie. Vervolgens moeten leiders anderen hierbij betrekken (..). Leiders moeten niet het hoofd maar het hart van medewerkers raken, anders volgt er geen verandering (Kotter, 2001).’ Management goeroe, Manfred Kets de Vries vergelijkt het hedendaagse management met een dood paard: ‘volgens een oud Indiaans gezegde kun je op het moment dat je ontdekt dat je op een dood paard rijdt het beste afstappen. Maar wat doen bedrijven? Die benoemen een commissie of werkgroep dat het paard bestudeert. Ze proberen het paard te intimideren of kopen een steviger zweep. Of nog erger: ze geven het paard een managementfunctie.’
   
Verschil tussen management en leiderschap.
Leiderschap heeft alles te maken met verandering: het creëert visie en geeft richting en strategie. Leiderschap behelst ook communicatie en inspiratie: communicatie om iedereen te informeren over alle aspecten van de verandering en inspiratie en motivatie om mensen in beweging te brengen. Als een omgeving controleerbaar en stabiel is, is leiderschap niet nodig, dan volstaat management. Echter, het tempo van veranderingen ligt zo hoog dat daardoor de behoefte aan leiderschap veel groter is dan ooit. De valkuil waar bedrijven vervolgens in vallen is dat ze de verandering proberen te managen terwijl de behoefte aan leiderschap vele male groter is. Volgens Kotter hebben goede leiders de vaardigheid om in een veranderende wereld mensen voor zich zelf en voor de zaak te winnen. Dat doen ze vooral door gewoon te blijven, toegankelijk te zijn, te luisteren en enthousiast te zijn.
   
Wat maakt dan een echte leider tot een echte leider? Acht eigenschappen.
 
1. Integriteit staat hoog in het vaandel.
Echte leiders zijn wars van allerlei politiek spelletjes en draaikonterij. Zij staan voor wat ze zeggen: what you see is what you get. En dat verwachten ze ook van de mensen om hen heen. Alleen integriteit kan leiden tot een sterke, eerlijke en duurzame samenwerking in een organisatie.
 
2. Echte leiders hebben visie.
Ze zien het grote geheel, overzien de situatie en voeren hun organisatie over het pad der verandering vanuit strategisch oogpunt.
 
3. Ze nemen de juiste beslissingen.
Echte leiders zijn wars van haantjesgedrag en durven beslissingen te nemen en daarvoor ook verantwoordelijkheid te nemen. Als een beslissing achteraf minder goed uitpakt nemen ze daarvoor hun verantwoordelijkheid en schuiven die niet af.
 
4. Ze werken mee als het nodig is.
Echte leiders zijn menselijk en hebben alleen het beste voor met de organisatie en de mensen die daar werken. Als het nodig is, steken ze de handen uit de mouwen en helpen mee in de organisatie. Zo vormen ze inspiratie en een voorbeeld voor hun medewerkers.
 
5. Echte leiders spelen geen toneel.
Aan een echte leider kun je zien en horen dat hij authentiek is. Ze zijn eerlijk en transparant, zeggen waar het op staat en draaien niet om de hete brij heen. Ze blijven altijd zich zelf en laten zich niet beïnvloeden door anderen omdat die ander het graag anders ziet.
 
6. Ze verbinden.
Echte leiders verbinden mensen aan elkaar en communiceren alleen vanuit die verbinding. Op die manier weet hij het beste uit de mensen naar boven te halen en behoeften in kaart te brengen, om hier vervolgens – al dan niet gezamenlijk – invulling aan te geven.
 
7. Echte leiders maken van iedereen een leider.
Iedereen wil graag z’n werk doen en blijven doen en daarbij het gevoel hebben dat je daarvoor wordt gewaardeerd. Echte leiders belonen hun medewerkers, vooral hen die hun nek uitsteken en de kar willen trekken. Ze willen het beste uit de mensen naar boven halen waarbij ze niet bang zijn om verantwoordelijkheden te delen.

8. Echte leiders reflecteren op hun gedrag.
Zij zijn steeds bezig om hun eigen gedrag te evalueren en te leren. Op die manier leren ze zich zelf beter begrijpen waardoor ze ook beter in staat zijn de ander te begrijpen.

Samenvattend.
Misschien herken je jezelf in één of meerdere kenmerken van leiderschap. Vraag je zelf af: wil je een leider zijn of een manager? Er zijn veel boeken geschreven over leiderschap. Uiteindelijk begint iedere vorm van leiderschap bij je zelf. Of, zoals Stephen R. Covey het verwoordt in zijn boek ‘de zeven eigenschappen van effectief leiderschap’:
 

---